Andere ogen - investeren in duurzaamheid landbouwgrond

Landbouwgrond

Investeren in landbouwgrond

Het Kempen SDG Farmland Fund beheert 30.000 hectare landbouwgrond in negen verschillende landen. Sinds eind 2022 investeert ook DELA in het fonds. Landbouwgrond maakt onderdeel uit van de beleggingscategorie reële assets, waar ook vastgoed en infrastructuur onder vallen. Voor veel investeerders is het een aantrekkelijke categorie. Richard Jacobs: ‘Het rendement is voorspelbaar en er wordt een vast rendement uitgekeerd. Voor investeerders zoals DELA die verplichtingen op de lange termijn hebben, is dat natuurlijk belangrijk. Daarnaast zijn goede landbouwgronden schaars, en worden steeds schaarser. Schaarste drijft de waarde van een belegging omhoog.’

Om het fonds nog steviger neer te zetten, is het breed gespreid. Een derde van de landbouwgronden ligt in Amerika, een derde in Europa en een derde in Australië en Nieuw-Zeeland. ‘Geen enkel ander concurrerend fonds is zo breed gespreid. Soms heb je opeens een heel droog jaar in Amerika en een nat jaar in Australië, het jaar erop kan het precies andersom zijn. Door te investeren in uiteenlopende gebieden, beogen we stabiele rendementen te realiseren.’ 

Verschraling van gronden tegengaan

Uitgangspunt van het fonds zijn de wereldwijde problemen in de landbouwsector. De problematiek verschilt van land tot land, maar een veel voorkomend probleem is de verschraling van de gronden. Naar schatting zijn één- tot tweederde van alle gronden verschraald. Omdat deze gronden weinig voedingsstoffen bevatten, groeien planten en gewassen niet meer goed. Oorzaken van de verschraling zijn onder andere het gebruik van kunstmest en het planten van maar één soort gewas (de zogenaamde monoculturen).

Het Kempen SDG Farmland Fund koopt deze gronden samen met lokale partners, en bewerkt ze vervolgens op een moderne en duurzame manier. Biodiversiteit speelt daarbij een belangrijke rol. ‘Daarbij wordt een stuk grond niet beplant met maar één soort gewas, maar in een zo breed mogelijke vruchtwisseling. Door optimale polycultuur (meerdere soorten door elkaar of naast elkaar) wordt de grond goed gevoed en worden er veel spinnen, mijten en insecten aangetrokken. Op de lange termijn groeien planten, gewassen en bomen daardoor weer beter én ze zijn beter gewapend tegen ziektes en plagen. Dat draagt niet alleen bij aan de wereldwijde voedselproductie, maar is ook goed voor het klimaat. Planten en bomen spelen een belangrijke rol bij het verkoelen van de aarde. Ze nemen stikstof en CO₂ op uit de lucht en zetten deze om naar onder andere zuurstof.’

Richard is ontzettend trots op de projecten die onderdeel uitmaken van het fonds. ‘In The Watermark in Australië hebben we in 2022 bijvoorbeeld 6.000 hectare verschraalde grond gekocht. De grond was lange tijd in handen van een kolenmijnbedrijf en sterk uitgeput. We gaan het nu op een duurzame manier beplanten, zodat het weer vruchtbaar wordt. Daarnaast bouwen we habitats voor inheemse dieren, zoals koala’s. Via een speciale doorgang kunnen ze straks veilig reizen van de ene naar de andere kant van het terrein.’ In Wisconsin in de Verenigde Staten beheert het fonds een stuk land dat sterk vervuild is door kunstmest. ‘Die kunstmest komt via het bodemwater in een groot meer terecht. We lossen dit deels op door gras met hele diepe wortels te planten en draslanden
te creëren. Hierdoor wordt het water op een natuurlijke manier gezuiverd.’

Nederland maakt geen onderdeel uit van het fonds. Onze landbouwgronden zijn relatief duur, wat een negatief effect zou kunnen hebben op het rendement. Volgens Richard levert Nederland alsnog een belangrijke bijdrage aan het fonds. ‘Nederland is een echte voorloper op het gebied van landbouwinnovatie. Kenniscentra van universiteiten als Wageningen, Utrecht en Groningen zijn wereldwijd bekend. Daarnaast beschikken we in Nederland over demo-velden, waar nieuwe technieken en gewassen getest kunnen worden. Dit is uniek in de wereld. Alle kennis die we hier opdoen, proberen we internationaal in te zetten.’

Maatschappelijke impact maken

Ook op maatschappelijk vlak levert het Kempen SDG Farmland Fund een belangrijke bijdrage. ‘Door lokale boeren kapitaal te verschaffen, kunnen ze hun bedrijf veiligstellen voor de volgende generatie. Van het geld kunnen de boeren een nieuwe stal bouwen, moderne gereedschappen kopen of hun broers en zussen uitkopen. Daarnaast werken we zo veel mogelijk met lokaal personeel en betalen we eerlijke lonen.’

Het fonds hoopt echter een impact te maken die verder reikt dan de eigen boeren en landbouwgronden. ‘Veel van de gebieden, neem bijvoorbeeld de ‘Corn Belt’ in de Verenigde Staten, hebben te kampen met armoede. Scholen gaan dicht en er is steeds meer leegstand. Door het creëren van werkgelegenheid hopen we uiteindelijk de algemene welvaart in deze gebieden te verhogen.’

De toekomst van het Farmland-fonds

Richard verwacht de komende tijd geen landen aan het fonds toe te voegen. ‘We rollen eerst verder uit in de landen waar we al grond bezitten. Met name in Amerika, het Verenigd Koninkrijk en Australië verwacht ik veel groei. Door aan te haken bij dit fonds, kunnen Nederlandse pensioenfondsen en verzekeraars een rol spelen bij de landbouwtransitie. Ik ben daar ontzettend trots op.’ Ook op het partnership met DELA is Richard trots. ‘DELA heeft echt sturing gegeven aan onze duurzaamheidsagenda en ons daarmee ook uitgedaagd. De beweging naar een meer duurzame landbouwsector zetten we samen in gang.’

Richard Jacobs is sinds 2017 managing director bij Van Lanschot Kempen Investment Management. De duurzame opbouw van vermogen speelt een sleutelrol bij Van Lanschot Kempen. Richard is fondsmanager van het in 2021 opgerichte SDG Farmland Fund en zet zich daarmee in voor de wereldwijde verduurzaming van de landbouwsector. ‘Het fonds staat heel dicht bij me. Mijn vader was akkerbouwer. Dertig jaar geleden kwam hij nog thuis met gele handen van de spuitmaterialen die hij had gebruikt om zijn akkers productief te houden. Inmiddels weten we dat we landbouwgronden met andere, duurzame technieken moeten bewerken. Het geeft me heel veel energie om onderdeel te zijn van deze duurzame transitie.’