• Overlijden melden - 088 335 35 35 (24 uur per dag) 
 

Jouw digitaal nalatenschap

Maak met de digitale checklist inzichtelijk waar jij online actief bent en voorkom dat je nabestaanden straks lastige keuzes moeten maken over jouw online accounts.

 

Hoe kun je je wachtwoorden veilig achterlaten voor je nabestaanden?

Heb jij er al over nagedacht wat je digitaal achterlaat als je er niet meer bent? Door de toename van computer- en internetgebruik groeit ons digitale bezit. Waarschijnlijk heb jij ook een flink aantal accounts en digitale bestanden waartoe jij alleen toegang hebt. Als het goed is, bescherm je die online gegevens met meerdere wachtwoorden en inlogcodes die voor anderen geheim blijven. Maar hoe moet dat als jij er straks niet meer bent? Hoe komen jouw nabestaanden dan bij jouw bestanden? In dit artikel geven we 5 manieren om jouw wachtwoorden aan je naasten door te kunnen geven.

Voor nabestaanden is het vaak een ingewikkelde klus om toegang te krijgen tot digitale gegevens wanneer een dierbaren is overleden. In de wet is hiervoor nog niets geregeld. De huidige privacywetgeving (Algemene Verordening Gegevensbescherming) is niet van toepassing op mensen die zijn overleden. De rechten die je nu hebt over jouw eigen data, vervallen op het moment dat je overlijdt en gaan niet automatisch over op je nabestaanden. Wettelijk gezien mogen jouw nabestaanden dus niet inloggen in jouw online accounts. Onhandig en in de praktijk ook niet altijd werkbaar. Wij vroegen daarom aan Brenno de Winter (onderzoeksjournalist, schrijver en expert op het gebied van ICT-veiligheid en privacy) en Sander van der Meer (Digital Life Expert) welke opties er zijn om je wachtwoordenlijst veilig door te geven aan je naasten en wat de voor- en nadelen per optie zijn.

Wachtwoorden opschrijven in een notitieboekje

Je kunt je wachtwoorden met de bijbehorende profielen, toepassingen of diensten opschrijven in een notitieboekje. Dat boekje bewaar je op een veilige plaats waar niemand bij kan. Als je dat wil, kun je iemand die je vertrouwt vertellen waar hij of zij dat boekje na jouw overlijden kan vinden. Je kunt de plaats ook beschrijven in een testament. Dit is een makkelijke manier om je online gegevens bij te houden en door te geven. Toch kleven er ook risico’s aan.

Brenno: ‘Deze manier lijkt makkelijk, maar is behoorlijk onveilig. Iemand die kwaad wil, kan namelijk eenvoudig achter je wachtwoorden komen. Daarbij verandert iedereen weleens zijn inloggegevens. Het is een hele klus om alles in dat boekje bij te houden.’

Wachtwoorden in een online document

Binnen clouddiensten, zoals Google Drive, Microsoft OneDrive, Dropbox en iCloud van Apple, is het tegenwoordig mogelijk om een online document aan te maken waarin je je wachtwoorden en pincodes kunt bijhouden. Zodra je inloggegevens veranderen, pas je het aan in je document. Je hebt via ieder apparaat, zoals je smartphone, tablet of computer toegang tot je gegevens. Dit is een 'redelijk' veilige manier. Maar volgens Brenno niet volledig veilig, zie hieronder.

Brenno: ‘Dit is geen veilige manier. Alles wat je ‘in de cloud’ bewaart, kan worden buitgemaakt door hackers. Door je wachtwoorden digitaal te bewaren, maak je het hen makkelijker dan nodig is.’

Wachtwoorden opslaan in een wachtwoordmanager

Er zijn verschillende wachtwoordmanager apps waarbij je maar 1 hoofdwachtwoord hoeft te onthouden. Alle afzonderlijke gebruikersnamen en wachtwoorden die je hebt bij verschillende diensten, worden door het programma onthouden. Zodat je daarmee (automatisch) kunt inloggen. Nabestaanden hebben zo met één wachtwoord ook meteen toegang tot alle diensten.

Sander: ‘Het blijft hierbij natuurlijk altijd een risico als iemand je hoofdwachtwoord weet of krijgt. Hij of zij kan vervolgens overal bij.’

Digitale nalatenschap

Wat moet er gebeuren met jouw online accounts als je er niet meer bent?

Je wachtwoorden bewaren in een digitale kluis

Een andere optie is het bewaren van je wachtwoorden in een digitale kluis. In zo’n kluis sla je je wachtwoorden op en kun je iemand aanwijzen die na jouw overlijden toegang mag krijgen tot de gegevens in je kluis. Na je overlijden kunnen dan vooraf aangewezen personen beschikken over de inhoud van je ‘kluis’.

Brenno: ‘Hoewel dit soort tools steeds veiliger worden, ben ik hier niet zo’n voorstander van. In een digitale kluis bewaar je je gegevens online. Dat betekent dat je wachtwoorden kwetsbaar zijn voor misbruik. Daarnaast moet je goed opletten of je de maker van de kluis wel kunt vertrouwen. Soms is het namelijk zo dat de maker de gegevens die jij in je digitale kluis zet, mag gebruiken voor marketingdoeleinden, zoals advertenties. Ook kan het zijn dat in de voorwaarden staat dat de maker van de kluis jouw gegevens mag doorgeven aan de overheid, zoals aan de belastingdienst of politie, als daar om wordt gevraagd. Lees daarom altijd de algemene voorwaarden goed door.’

Wachtwoorden veilig opslaan in een testament 

Als je je inloggegevens in een testament laat opnemen, weet je in ieder geval zeker dat ze veilig zijn totdat je bent overleden. De inhoud van het document wordt pas bekendgemaakt wanneer jij er niet meer bent. In een testament kun je ook iemand aanwijzen die met jouw wachtwoorden en inlogcodes toegang mag krijgen tot je accounts en apparaten. Dit is een zeer veilige manier, maar wel omslachtig omdat je naar de notaris moet en de afwikkeling van een testament vaak even duurt. Plus een testament kost geld.

Brenno: ‘Dit is wat mij betreft de meest veilige mogelijkheid. Denk goed na over wie je wachtwoorden mag gebruiken na jouw overlijden. Heb je er bijvoorbeeld voor gekozen dat je partner mag beslissen over je profielen en bestanden, wijzig dan je testament op het moment dat je relatie eindigt.’

Ingewikkelde klus; wij helpen je op weg

Het is verstandig om je nabestaanden te laten weten wat er met jouw digitale nalatenschap moet gebeuren na je overlijden. Met deze checklist voor nabestaanden helpen we jou inzichtelijk maken waar je online actief bent en of je accounts bijvoorbeeld wel of niet moeten worden verwijderd. Zo voorkom je dat jouw nabestaanden straks lastige keuzes moeten maken over jouw online accounts.