Jouw digitaal nalatenschap
Maak met de digitale checklist inzichtelijk waar jij online actief bent en voorkom dat je nabestaanden straks lastige keuzes moeten maken over jouw online accounts.
Digitale erfenis: onderzoek, wetgeving en documentaire
Na een overlijden erven je nabestaanden niet alleen jouw materiële erfenis, maar ook je digitale erfenis. Hier staan mensen vaak niet bij stil, waardoor nabestaanden met veel vragen en zorgen achterblijven. Ook al omdat er geen wetgeving is over dit onderwerp. Die is overigens wel in de maak. Sander van der Meer is Digital Life Expert en dé pionier in Nederland op het gebied van digitale nazorg en digitale voorzorg. In 2020 deed hij onderzoek naar dit onderwerp (#digitalenalatenschap2020) en maakte hij hier een mini-documentaire over.
Onderzoek naar digitale uitvaartwensen
Aan het landelijk onderzoek met de naam #digitalenalatenschap2020, naar de wensen over digitale nalatenschap, deden in totaal 415 lmensen mee. Maar 12% had hun eigen digitale erfenis al geregeld. De meeste ondervraagden (67%) willen dit wel maar hebben het nog niet gedaan. 6% wil van tevoren niets regelen.
Social media na overlijden
Als het gaat over je digitale nalatenschap dan leggen de meeste mensen direct de link met social media. Uit het onderzoek kwam naar voren dat:
- ruim de helft van de deelnemers wil dat zijn of haar profielen verwijderd worden,
- 20% nog niet weet wat er met hun social media moet gebeuren,
- ruim 14% kiest voor een herdenkingspagina of In Memoriam-status,
- 5% zegt de profielen te willen overdragen aan familie of vrienden.
Digitale erfenis
Wat moet er gebeuren met jouw online accounts als je er niet meer bent?Documentaire: hoe wil jij later online herdacht worden?
In de mini-documentaire ‘Een goed gesprek over digitale herinneringen' gaat Sander van der Meer in gesprek met negen Nederlanders van 14 tot 72 jaar over het thema digitale nalatenschap. Sander legde hen verschillende stellingen voor, zoals:
- Wat wil je dat je nabestaanden zien wanneer ze je later googelen?
- Wat wil je dat er met je dierbare data gebeurt?
- We helpt jou hier nu mee?
- Met welke emoji condoleer je iemand online?
Wat vooral opvalt in de loop van het gesprek, is de verbazing van alle hoofdpersonen over alles wat op dit gebied nog niet mogelijk is.
Je wachtwoorden veilig achterlaten voor je nabestaanden?
Waar blijft de wetgeving?
De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG, de wet die privacy regelt) geldt niet voor mensen die zijn overleden. De rechten die je nu hebt over jouw eigen data, vervallen op het moment dat je er niet meer bent. Je rechten gaan dus niet automatisch over op je nabestaanden. Je nabestaanden kunnen dus wel eigenaar worden van je telefoon of laptop, maar je online accounts die hier op staan, kunnen zij niet erven.
Hoe goed we dus ook denken dat onze privacy geregeld is via bijvoorbeeld de AVG, die rechtsbescherming houdt op na je overlijden. Daardoor heb je niet de vrijheid om je opgebouwde digitale voetafdruk rechtmatig aan je nabestaanden over te dragen. In een periode van verlies en rouw kunnen ze wel afscheid van jou nemen, maar niet van je digitale persoonlijkheid. Voor je nabestaanden kan het heel verdrietig zijn als je social media-accounts blijven doorlopen, alsof je er nog bent.
Nieuwe wetgeving op komst
Er is gelukkig nieuwe wetgeving in de maak die dit probleem probeert op te lossen. Wij waren een van de adviserende partijen die de tijdelijke Kamercommissie ‘Digitale toekomst’ van praktische informatie voorzien. Doel van deze commissie is om de behoefte te verkennen aan eerlijke en toekomstvaste wet- en regelgeving voor privacy na overlijden. Wil je voor altijd online vindbaar blijven na je overlijden? Allemaal zaken waarbij wetgeving op termijn kan helpen. Op 28 mei 2020 presenteerde de commissie het eindrapport.
Hierna werd er een vaste Kamercommissie Digitale Zaken gevormd. Zij hebben een aantal voorstellen voor nieuwe wetten voorgesteld. Deze worden waarschijnlijk in de tweede helft van 2024 in de Tweede Kamer behandeld.
Ingewikkelde klus; wij helpen je op weg
Het is verstandig om je nabestaanden te laten weten wat er met jouw digitale nalatenschap moet gebeuren. Met deze checklist voor nabestaanden helpen we jou om een duidelijk overzicht te maken waar je online actief bent en of je accounts bijvoorbeeld wel of niet moeten worden verwijderd. Zo voorkom je dat jouw nabestaanden straks lastige keuzes moeten maken over jouw online accounts.