Marokkaanse uitvaart
Marokkaanse Nederlanders zijn bijna altijd moslim. Eeuwige grafrust is erg belangrijk in de islam en dit kan in Nederland niet altijd worden gegarandeerd. Daarom laten heel veel Marokkanen zich begraven in hun vaderland. Toch kiezen ook Nederlandse Marokkanen voor een Marokkaanse begrafenis in Nederland.
Marokkaanse begrafenis
De grote meerderheid van de Marokkaanse Nederlanders laat zich in Marokko begraven. Naast eeuwigdurende grafrust speelt het feit dat velen voor de uitvaart verzekerd zijn via een van de Marokkaanse banken, een rol. Vaak vergoeden deze banken kosten van een graf in Nederland niet of nauwelijks. Daarom laten de meeste families hun overledene repatriëren naar Marokko.
Een zeer beperkt aantal Marokkanen laat zich begraven in Nederland. Hoewel daar wel verandering in komt. De jongere generaties beginnen er bij hun ouders op aan te dringen zich hier te laten begraven, omdat zij graag regelmatig hun graf willen bezoeken. Baby’s en kleine kinderen worden in veel gevallen wel in Nederland begraven en krijgen een Marokkaanse begrafenis die zo veel mogelijk op de traditionele begrafenis aansluit.
Na afloop van de uitvaart komen velen uit de gemeenschap bij elkaar in het huis van de overledene. Mannen zitten bij de mannen, vrouwen bij de vrouwen. Vanuit de culturele traditie brengt men eten mee voor de familie. In de dagen daarna houdt het bezoek vaak aan. Dan is het de taak van de familie om het bezoek van eten te voorzien.
Het graf
Bij Marokkaanse Nederlanders is het niet gebruikelijk veel aandacht te besteden aan het graf. Dat is geen teken van onverschilligheid of verwaarlozing, maar komt voort uit de opvatting dat een lichaam zonder ziel niet verheerlijkt mag worden. De ziel heeft het lichaam al verlaten en is verrezen naar God. Soberheid is een kenmerk van een islamitische uitvaart en dat is ook goed zichtbaar bij uitvaarten in de Marokkaanse gemeenschap. Volgens de islam is het voldoende als de overledene volgens de gewoonten ritueel gewassen, na het houden van het dodengebed in de moskee, op de rechterzijde met het gezicht naar Mekka in de aarde wordt gelegd. Het graf wordt dichtgegooid met zand. Dat is in principe voldoende. Wanneer families er wel voor kiezen om het graf te versieren of te verzorgen, wordt het graf vaak besprenkeld met water en wordt een speciale plant neergelegd. Deze speciale plant heeft een belangrijke betekenis in de islam en de Koran.
Vaak bezoeken families op donderdag of vrijdag het graf van hun overledenen. Soms deelt men daarbij brood en vijgen uit. Nabestaanden geloven dat het eten langs deze weg de overledene bereikt. Het is een oud cultureel gebruik dat vanuit de islam als volksgeloof wordt bestempeld.
Een uitvaartverzekering bij de bank
De meeste Marokkanen hebben een uitvaartverzekering via een van de Marokkaanse banken. Bij het openen van een rekening werd lange tijd automatisch een uitvaartverzekering afgesloten, zodat men zich bij overlijden kon laten repatriëren naar Marokko. De Marokkaanse banken hebben alleen enkele jaren terug in Nederland hun deuren moeten sluiten omdat ze geen bankvergunning hadden. Bij een overlijden moeten de Marokkaanse families in Nederland tegenwoordig hun zaken regelen via filialen van de banken in Frankrijk en België. De banken hebben contracten met uitvaartorganisaties in Nederland om de verzorging van de Marokkaanse uitvaart op zich te nemen.
Marokkaanse Nederlanders
Het aantal Marokkanen in Nederland bedraagt ruim 350.000. De meesten van hen wonen in de Randstad, in de grote steden, maar ook een aantal kleinere steden kennen een relatief grote Marokkaanse gemeenschap. De meeste Marokkaanse Nederlanders van de 1e generatie zijn Berbers. Hun beleving van de islam is vaak bepaald door tradities. Een beeld dat overigens snel wijzigt onder de jongeren.
De meeste Marokkaanse moslims behoren tot de Soennieten. Zij volgen in principe de regels van de islam. Lees meer over een islamitische uitvaart. Dat geldt voor de algemene beleving van het geloof, en ook voor de gebruiken rond het overlijden en de Marokkaanse uitvaart.