Resomeren: hoe werkt deze nieuwe uitvaartmethode

Resomeren is een nieuwe uitvaartmethode waarbij een lichaam in een resomeermachine ontbindt in een vloeistof van water en kaliumhydroxide. Het is een chemisch proces, alkalische hydrolyse genaamd. Resomeren van mensen is in Nederland nu nog verboden.

Resomeren in het kort

• Resomeren is een proces waarbij een overledene in drie tot vier uur oplost.
• Er blijven alleen een stroperige vloeistof en botresten over.
• - Resomeren kan duurzamer zijn dan begraven en cremeren op gas, maar op dit moment is het minder duurzaam dan elektrisch cremeren of natuurbegraven. 
• Het kabinet wil resomeren onder voorwaarden toe gaan staan. Het wetsvoorstel hiervoor wordt in de eerste helft van 2024 naar de Tweede Kamer gestuurd.
• De meeste mensen staan in Nederland niet afwijzend tegenover deze methode.
• Het is mogelijk om bij een resomatie een reguliere uitvaartdienst te hebben.

Wat is resomeren?

Bij resomeren wordt een overledene in een resomeermachine geplaatst, waarin het lichaam oplost in heet water en kaliumhydroxide. Er blijven alleen botresten (calciumfosfaat) en een stroperige, zeepachtige restvloeistof over. De botten kunnen vermalen worden tot wit poeder en in een urn worden bewaard, net als bij een crematie.

Zo werkt resomeren

• Stap 1: De overledene krijgt een normale uitvaart, net als bij een crematie of begrafenis.
• Stap 2: Het lichaam van de overledene wordt, gewikkeld in een lijkwade van zijde of wol, op een opbaarplank in de resomeermachine geplaatst. Een kist is niet nodig.
• Stap 3: Een alkalische vloeistof en water worden toegevoegd.
• Stap 4: De resomeermachine verhoogt de temperatuur en de druk om het lichaam te ontbinden. 
• Stap 5: Na afloop blijven alleen de botresten en een zeepachtige restvloeistof over. 
• Stap 6: Nabestaanden kunnen de botresten in een urn meekrijgen. Deze zijn in poedervorm, zoals bij de as na een crematie.

Is resomeren milieuvriendelijk?

Bij resomeren komt er geen CO₂ vrij en de kist of opbaarplank kan worden hergebruikt. De duurzaamheid van resomeren hangt verder af van de regels en richtlijnen die de overheid oplegt. Er is nog geen oplossing voor het duurzamer afvoeren van de restvloeistof. Ook moet de chemische vloeistof die wordt gebruikt bij resomeren nog duurzamer geproduceerd kunnen worden.

Resomeren kan dus duurzamer zijn dan begraven en cremeren op gas, maar op dit moment is het niet duurzamer dan elektrisch cremeren en natuurbegraven. 

Is de uitvaart anders dan een crematie of begrafenis?

Nee, nabestaanden kunnen gewoon afscheid nemen van hun dierbare tijdens een uitvaartdienst. De overledene ligt dan gehuld in een doek van afbreekbaar materiaal in een kist of op een opbaarplank. Daarna gaat de overledene zonder kist de resomeermachine in.

Wat kost resomeren?

Het is nog niet bekend wat de kosten zijn van resomeren. De uiteindelijke prijs van resomeren hangt af van bijvoorbeeld de prijs van de alkalische vloeistof, energie, en de kosten voor het verwerken of afvoeren van de restvloeistof. Ook milieuregelgeving en -eisen hebben invloed op de kosten van resomeren.

Hoe staan Nederlanders tegenover resomeren?

In 2020 heeft Radar hier in opdracht van Yarden onderzoek naar gedaan. Uit hun vraag bleek dat 62% van de deelnemers misschien voor resomeren zou kiezen. Ze hebben nog wel veel vragen en twijfels. 
Een paar jaar daarvoor bleek uit onderzocht van het ministerie van Binnenlandse Zaken ook dat de meeste mensen niet negatief stonden tegenover resomeren. 40% was positief en 30% neutraal. Deelnemers zagen resomeren vooral als een ‘interessant, goed en milieuvriendelijk alternatief’ voor begraven of cremeren.

Oplossen in vloeistof ‘fijn idee’

Mensen hebben verschillende ideeën over hun uitvaart. Sommigen kiezen resomeren om niet verbrand of begraven te hoeven worden. Anderen denken bij resomeren aan misdaadfilms waarin ze een lichaam laten oplossen in een zoutzuurbad. Ook religieuze groepen hebben bezwaren tegen resomeren, blijkt uit hetzelfde onderzoek.

Is resomeren toegestaan?

Resomeren van mensen is in sommige landen al toegestaan, zoals in delen van de Verenigde Staten en Canada. In andere landen wordt de techniek al toegepast bij dieren. Aartsbisschop Desmond Tutu zich na zijn overlijden resomeren in Zuid-Afrika.

Resomeren in Nederland

In Nederland is resomeren van mensen nog niet toegestaan. Dieren resomeren mag al wel. Het kabinet wil de Wet op de lijkbezorging aanpassen om dit ook voor mensen mogelijk te maken. Daarin is vastgelegd wat er met het lichaam van een overledene mag gebeuren. Op dit moment is dat: begraven, cremeren of ter beschikking stellen aan de wetenschap. De Gezondheidsraad adviseert ook om resomeren op te nemen in de nieuwe uitvaartwet. Na 16 december 2024 wordt het wetsvoorstel aangeboden bij Raad van Staete. Daarna kan het het bij de Tweede kamer worden ingediend. Meer informatie over het wetsvoorstel.

Voor een duurzamere uitvaart kun je in Nederland nu kiezen voor elektrisch cremeren of natuurbegraven. Hierbij zijn geen fossiele brandstoffen nodig. Daarom zijn deze opties in veel gevallen iets beter voor het milieu dan resomeren.

Kabinet over de mogelijkheden

Zodra het wetsvoorstel is ingediend, kijkt het kabinet naar de mogelijkheden voor het produceren en afvoeren van de chemische oplossing. Voor de botresten gelden misschien dezelfde regels als voor cremeren. De restvloeistof kan op verschillende manieren worden afgevoerd. Denk aan de bemesting van akkers en productiebossen of het maken van biogas. Ook wordt er samengewerkt met verschillende partijen, waaronder drinkwaterbedrijven. Zo zorgen zij ervoor dat de restvloeistof op een veilige manier kan worden afgevoerd en uit het water kan worden gezuiverd. De technische eisen voor de resomeermachine worden ook bekeken. Hierbij spelen het milieu en de veiligheid en overlast voor omwonenden een belangrijke rol.

Het is dus nog even afwachten wat de mogelijkheden zijn en voor welke duurzame opties het kabinet kiest. 

Gaat DELA resomeren wel of niet inzetten – als het straks mag?  

Daar denken we nog over na. We investeren op dit moment in CO2-reductie door crematieovens op gas te vervangen door elektrische crematieovens op basis van groene stroom. Dat is vaak duurzamer dan resomeren. Op dit moment zijn 8 van onze 47 crematieovens al elektrisch. Kiest het kabinet ervoor om resomeren ook toe te staan? Dan bieden we dat om die reden nog niet direct aan. Maar als blijkt dat er veel vraag naar is vanuit onze leden, willen we hen deze mogelijkheid ook aan kunnen bieden.