Een hospice maakt de laatste levensfase zo rustig mogelijk

Voor sommige mensen breekt de laatste levensfase aan omdat ze ongeneeslijk ziek zijn, voor anderen omdat ze een mooie leeftijd hebben bereikt. Wat de reden ook is: de laatste levensfase is vaak een intensieve tijd die vraagt om liefdevolle zorg en aandacht. ‘Er was hier eens iemand die om de dag biefstuk wilde eten’, zegt Wilma. ‘Nou, dan doen we dat toch? Onze vrijwilligers in de keuken maken de heerlijkste gerechten, vooral de dingen waar bewoners op dat moment trek in hebben. Een bewoner die in het hospice verbleef, noemde het moment dat ze even buiten in het zonnetje kon liggen, het ‘mooiste moment in de afgelopen drie maanden.''

Wensen vastleggen in een wensenboek

Vaak speelt het naderende afscheid een rol in de laatste levensfase. Sommige mensen leggen hun uitvaartwensen vast, bijvoorbeeld in een wensenboek. Het geeft ze rust om het geregeld te hebben, om te weten dat het afscheid straks bij ze past. En: door de wensen op te schrijven, nemen ze twijfels en onzekerheden weg bij hun dierbaren. Maar, benadrukt Wilma, niks hoeft. ‘Sommige mensen willen niet over het afscheid praten. Ze vinden dat hun situatie eigenlijk wel meevalt of kunnen moeilijk afscheid nemen van het leven. Wat ik in de afgelopen jaren steeds weer heb ervaren, is dat mensen heel verschillend zijn, óók in hun omgang met de laatste levensfase.’

Rust en aandacht tijdens de laatste levensfase

‘Ons hospice is een plek waar rust en aandacht is voor de mensen, en waar alles kan’, zegt Wilma. ‘Familie kan blijven eten en slapen en je mag zoveel bezoek ontvangen als je aankunt. Je mag ook je eigen spulletjes meenemen als je dat wilt. Er is binnen de hospicezorg een mooie uitspraak van de bekende Britse arts en verpleegkundige Cicely Saunders: ‘Leven toevoegen aan de dagen, waar vaak geen dagen meer kunnen worden toegevoegd aan het leven.’ Deze uitspraak geeft goed aan wat onze belangrijkste taak is, en waar we samen met artsen, verpleegkundigen, de geestelijk verzorger en vrijwilligers alles aan doen. Daarnaast is ook psychische en spirituele steun van groot belang. Dat zit ‘m niet altijd in woorden, maar kan ook zitten in de hand vasthouden van iemand die niet meer aanspreekbaar is.’

Kleine gebaren en grootse momenten

Kleine gebaren zijn dus erg belangrijk, maar soms wordt het leven in het hospice ook groots gevierd. ‘Je kunt het zo gek niet bedenken of het kan hier’, zegt Wilma. ‘We hebben een keer een voetbalfeest georganiseerd voor een bewoner die graag nog met zijn vrienden het WK wilde kijken. En voor de muzikale echtgenoot van een jonge Syrische vrouw hebben we een keyboard geregeld, zodat hij piano voor haar kon spelen. En huisdieren natuurlijk. We hebben ratjes gehad, en een mevrouw had haar kat mee. Die heeft op het voeteneinde van haar bed gelegen tot de dag dat ze overleed.’

Verblijf wordt vergoed

Met een indicatie voor palliatieve zorg, afgegeven door de huisarts of behandelend specialist, komen ongeneeslijk zieke mensen met een levensverwachting tot ongeveer drie maanden in aanmerking voor een verblijf in een hospice. Het verblijf wordt vergoed vanuit de basisverzekering. ‘Net zoals de meeste hospices vragen wij wel een eigen bijdrage voor bijvoorbeeld eten en drinken en het doen van de was.'