13 tips om je kinderen financieel op eigen benen te laten staan

Jonge kinderen

1. Begin met zakgeld geven als je kind 6 jaar is. Geef iedere week hetzelfde bedrag maar doe dat wel zo divers mogelijk. Geef de ene week bijvoorbeeld vijf muntjes van 10 cent en de andere week één muntje van 50 cent. Het leert jonge kinderen de waarde van de verschillende geldsoorten en leert ze dat muntjes niet meer waard zijn dan briefjes (een typische denkfout).

2. Is het zakgeld op, vul het dan niet aan. Kinderen leren daardoor dat geld niet eindeloos beschikbaar is en dus op kan raken. Als ze later hun eigen geld verdienen, is het immers niet anders.

3. Knutsel samen met jouw kind euromunten en -briefjes. Hoe ziet een één euro munt eruit? Welke afbeelding staat er op een briefje van tien? Dit helpt kinderen om vertrouwd te raken met geld en de verschillende soorten te herkennen.

4. Betrek kinderen bij het boodschappen doen. Laat ze appels tellen, fruit afwegen en betalen bij de kassa. Als ze dat zelfstandig kunnen, kunnen ze met een boodschappenlijstje en een afgesproken budget zelf naar de winkel gaan.

5. Verzamel alle vreemde valuta die je nog in huis hebt en gebruik het om mee te rekenen. Hoeveel euro is één Amerikaanse Dollar waard? Hoeveel appels kun je daarvan kopen? Het bereidt kinderen voor op toekomstige vakanties of buitenlandverblijven.

Pubers

6. Start met het geven van kleedgeld als je kind 12 of 13 is. Scholieren in Nederland krijgen gemiddeld 50 euro per maand, dus dit is een mooie richtlijn om aan te houden. Kleedgeld leert kinderen onder andere het belang van het opzij leggen van geld, want merkkleding kost vaak meer dan het wekelijkse kleedgeld.

7. Bijbaantjes hebben een belangrijke functie: ze leren je kind dat er voor geld gewerkt moet worden. Moedig het dus aan maar voorkom dat het ten koste gaat van school. Je kunt dat doen door afspraken over het bijbaantje te koppelen aan resultaten: als het goed gaat op school, mag er meer gewerkt worden.

8. Veel ouders vinden het spannend dat hun kinderen online bankieren, omdat ze het gevoel hebben dat ze de controle over de bestedingen verliezen. Spreek in het begin af dat je kind alle aankopen boven de 10 euro thuis overlegt en koppel de bankrekening van je kind aan je eigen online bankieromgeving. Als alles goed gaat, mag je de controle langzaam loslaten.

9. Maak ruim voor de 18e verjaardag van je kind samen met hem of haar een betalingsplan voor het rijbewijs. Zet daarvoor alle kosten op een rij – lessen, theorie-examen, lesmateriaal, praktijk (her)examen, kosten voor het ophalen van het rijbewijs – en bepaal hoeveel je zelf kunt of wilt betalen. Het bedrag dat overblijft, is voor rekening van je kind. Bepaal samen hoe dit verdiend kan worden. Het maken van een betalingsplan voor grote uitgaven, bereidt kinderen voor op toekomstige grotere uitgaven zoals het kopen van een auto of huis.

10. Laat je kind fouten maken. Koopt het een veel te dun jasje voor de winter, leg dan uit dat dat onhandig is maar word niet boos. Zakgeld is leergeld. Door zelf te ondervinden dat iets te dun is of niet past, maakt je kind in de toekomst beter doordachte keuzes.

Jongvolwassenen

11. Laat je kind voordat het het huis uit gaat zijn eigen uitgaven betalen. Denk bijvoorbeeld aan een uitgaansbudget, telefoonkosten, de kosten van de sportclub of een abonnement op een tijdschrift. Zo ervaren ze wat dingen kosten en wordt het minder abstract.

12. Door zelf te onderzoeken wat iets kost, spreekt het voor je kind meer tot de verbeelding hoe duur iets is. Als een telefoonabonnement verloopt, vraag je kind dan zelf drie verschillende abonnementen te vergelijken en zelf de beste te kiezen.

13. Introduceer kostenposten bij je kind waar die te maken mee gaat krijgen, maar die tot nu toe geen onderdeel zijn geweest van zijn of haar leven. Denk hierbij aan een zorgverzekering of gemeentelijke heffingen. Vergelijk samen opties al het om een verzekering gaat bijvoorbeeld, en laat je kind raden wat een heffing op jaarbasis kost.

Zoveel mensen, zoveel geldwensen

Met deze tips leer je je kinderen zelfstandig met geld om te gaan, maar natuurlijk speelt ook de gezinssituatie en het karakter van je kind een belangrijke rol. Kan je kind goed omgaan met verantwoordelijkheid, mag het bijvoorbeeld best wat eerder kleedgeld en een eigen pinpas krijgen. Heb je meerdere kinderen, kan dat dus inhouden dat je per kind andere keuzes maakt.